วันเสาร์ที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2566

รู้ภาษาถิ่นเหนือ แอ่วเหนือม่วนใจ๋

          ถึงฤดูหนาวทีไร หลาย ๆ คนก็อยากจะไปเที่ยวชมหมอกสวย ๆ ลมเย็น ๆ ที่ยอดดอยในภาคเหนือและถ้าโชคดีก็อาจเจอ เหมยขาบ  หรือที่เรียกว่าแม่คะนิ้ง ในภาษาถิ่นอีสานนั่นเอง

            "เหมยขาบ" คือ ละอองน้ำค้างที่กลายเป็นน้ำแข็งแผ่นบาง ๆ เกาะอยู่บนใบไม้ในเวลาที่อากาศหนาว  ซึ่งภาคกลางเรียกว่า "น้ำค้างแข็ง"


ที่มาของภาพ : https://www.sanook.com/news/7619294/


         ภาคเหนือ ก็จะมีภาษาถิ่นที่คนเหนือซึ่งเรียกตัวเองว่า "คนเมือง"  ใช้สื่อสารกันในท้องถิ่น เราเรียกว่า "ภาษาถิ่นเหนือ" หรือ "คำเมือง" หรือ "กำเมือง"  ก็เรียกได้จ้า
        
        วันนี้ก็เลยอยากพาทุกคนมาเรียนรู้ภาษาถิ่นเหนือ หรือ คำเมือง ที่คนเมืองเหนือใช้สื่อสารกันผ่านบทสนทนาระหว่าง คนเมือง กับ ล่าม ค่ะ  มาดูกันค่ะ...

        คนเมือง : วันนี้จะปาเปื้อน ๆ ไปแอ่วดอยกั๋นเน้อ
        ล่าม       :  วันนี้จะพาเพื่อน ๆ ไปเที่ยวภูเขากันนะ

        คนเมือง : จากนั้นหมู่เฮาจะปากั๋นไปกิ๋นน้ำเงี้ยวกับข้าวซอยของลำประจ๋ำตี้นี่เลยหนา
        ล่าม       : จากนั้นพวกเราจะพากันไปกินน้ำเงี้ยวกับข้าวซอยของอร่อยประจำที่นี่เลยนะ

        คนเมือง  : ต๋อนนี้ถ้ารถอยู่  แหมน้อยรถก็จะมาละ  
        ล่าม        :  ตอนนี้กำลังรอรถอยู่  อีกหน่อยรถก็จะมาแล้ว

        คนเมือง : รถมาแล้วคับ  จะปากันไปตี้ไหนพ่องน้อ
        ล่าม       :  รถมาแล้วครับ  จะพากันไปที่ไหนบ้างน้อ

        คนเมือง  : หมู่เฮาจะขึ้นดอย  ไปไหว้สาพระธาตุ แล้วก็จะไปแหมหลายตี้อยู่เจ้า
        ล่าม       :  พวกเราจะขึ้นไปภูเขา  ไปไหว้พระธาตุ แล้วก็จะไปอีกหลายที่ค่ะ

        คนเมือง   : เปื้อน ๆ ผ่อข้างตางหนา  พระธาตุอยู่ตางปุ๊น  วิวงามขนาด   งามแต๊งามว่า
        ล่าม        :  เพื่อน ๆ ดูข้างทางสิ         พระธาตุอยู่ทางนู้น  วิวสวยมาก     สวยจริง ๆ

        คนเมือง  :  ไผจะหาซื้อของไปฝากหมู่ ก็ย่างหาซื้อต๋ามร้านก๊าเลยเน้อ  เปิ้นบ่ไหวแล้ว  เจ็บขา
        ล่าม        :  ใครจะหาซื้อของไปฝากเพื่อน ก็เดินหาซื้อตามร้านค้าเลยนะ  ฉันไม่ไหวแล้ว  ปวดขา

        คนเมือง  :  วันนี้แดดแฮง  ถ้ามีจ้องติ๊ดตั๋วมาโตยก็น่าจะดีเนาะ
        ล่าม        :  วันนี้แดดแรง   ถ้ามีร่มติดตัวมาด้วยก็น่าจะดีนะ

        คนเมือง  :  ปิ๊กจากไหว้พระธาตุแล้ว     ก็อย่าลืมไปแวะกาด      ซื้อกำกิ๋นไปกิ๋นมะแลงตวยเน้อ
        ล่าม        :  กลับจากไหว้พระธาตุแล้ว  ก็อย่าลืมไปแวะตลาด    ซื้ออาหารไปกินตอนเย็นด้วยนะ

        คนเมือง  : วันนี้มาอู้กำเมืองหื้อหมู่ฟังเต้าอี้เน้อเจ้า  วันลูนจะมาอู้กำเมืองหื้อเปื้อน ๆ ได้ฟังกั๋นแหมเจ้า
        ล่าม        : วันนี้มาพูดคำเมืองให้เพื่อน ๆ ฟังเท่านี้นะคะ  วันหลังจะมาพูดคำเมืองให้เพื่อน ๆ ได้ฟังกันอีกนะคะ

        คนเมือง   :  สวัสดีเจ้า
        ล่าม         :  สวัสดีค่ะ

    หมายเหตุ - ภาษาเหนือที่ใช้ในตัวอย่างนี้ อาจแตกต่างจากพื้นที่อื่น ๆ เล็กน้อย เนื่องจากแต่ละพื้นที่ย่อมมีคำและสำเนียงการอ่านที่แตกต่างกันบ้าง แต่ก็ยังสื่อสารกันได้และเข้าใจตรงกันจ้า
   


ปู่ม่านย่าม่าน (กระซิบรักบันลือโลก)  วัดภูมินทร์  อ.เมืองน่าน   จ.น่าน

ที่มาของภาพ : https://www.sanook.com/horoscope/127389/



        

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น